طرح صنعتی
از منظر حقوقی، طرح صنعتی جنبهی زیبایی یا زیباشناسانهی هر کالا است. طرحهای صنعتی ممکن است دوبُعدی یا سهبُعدی باشند. اَشکال، رنگها، خطوط یا الگوها از ویژگیهای مهمی هستند که طرح صنعتی را تشکیل میدهند. طرحهای صنعتی ممکن است علاوهبر جنبههای زیباشناسی کارکرد خاصی هم داشته باشند؛ مانند آباژور یا خودرو.
قانونگذار ایرانی در مادهی بیستم قانون ثبت اختراعات و طرحهای صنعتی و علائم تجاری در تعریف طرح صنعتی میگوید: «هرگونه ترکیب خطوط و رنگها یا شکل سهبُعدی با خطوط و رنگها با و بدون آن، بهگونهای که ترکیب یا شکل فراوردهی صنعتی یا محصولی از صنایعدستی را تغییر دهد، طرح صنعتی است. در طرح صنعتی، فقط دسترسی به نتیجهی فنی بدون تغییر ظاهری مشمول حمایت از این قانون نمیشود.»
چه نوع محصولاتی از حمایتهای طرح صنعتی برخوردار میشوند؟
طرح صنعتی انواع گستردهای از محصولات صنعتی و صنایعدستی را شامل میشود. برای مثال، از بستهبندیها (مانند بستهبندی شامپو) گرفته تا لوازم خانگی (مانند طرح تلویزیون) و تجهیزات نورپردازی (مانند لوستر)، جواهرات، وسایل الکترونیکی، پارچهها، نمادهای گرافیکی، رابط کاربری گرافیکی (GUI) و لوگوها درصورت داشتن شرایط لازم بهعنوان طرح صنعتی ثبت میشوند.
مدارک لازم برای ثبت طرح صنعتی
مدارک مثبت هويت متقاضی (مالک) و طراح: تصویر شناسنامه و کارت ملی برای اشخاص حقیقی و تصویری از آگهی تأسیس و آگهی آخرین تغییرات شرکت و شناسنامه و کارت ملی دارندگان حق امضا برای اشخاص حقوقی بهصورت خوانا را شامل میشود. تصویر کارت ملی و شناسنامه باید در یک صفحه کنار یکدیگر قرار داده و در قالب «یک» فایل با وضوح مناسب بارگذاری شوند؛
مدارک نمايندگی: شامل وکالتنامهی رسمی درصورتیكه نمایندهی قانونی تقاضای ثبت طرح صنعتی را بدهد؛
تصاویر کالای مورد درخواست: این تصویر باید براساس شیوهنامهی چگونگی توصیف طرح و ارائهی تصاویر کالا تهیه شده باشند. تأکید میکنیم بهمنظور پیشگیری از بُروز اشتباهات در تکمیل اظهارنامه و ارائهی ضمائمی که به دریافت اخطار رفع نقص از مرجع ثبت منجر میشود، پیش از تکمیل اظهارنامه، این شیوهنامهی تکمیل را بهدقت مطالعه کنید؛
ضمیمهکردن اصل گواهینامهی ثبت علامت تجاری: در طرح کالایی که روی آن، علامت تجاری به هر شکلی مشاهدهکردنی است، مانند بستهبندیها متقاضی خواه حقیقی خواه حقوقی باید تصویری واضح و خوانا از اصل گواهینامهی ثبت علامت تجاری با مالکیت خود را در قسمت ضمائم اظهارنامه بارگذاری کند؛
درخواست كتبی بهتأخيرانداختن انتشار آگهی ثبت طرح صنعتی و تعيين مدت آن درصورت تمايل. برگهی درخواست باید اسکن و در قسمت ضمائم اظهارنامه بارگذاری شود؛
درخواست كتبی مبنی بر ذكرنشدن اسم طراح: اگر طراح نخواهد اسمش ذكر شود، برگهی درخواست باید اسکن و در قسمت ضمائم اظهارنامه بارگذاری شود
مدارک مربوط به حقتقدم: بايد همزمان با تسليم اظهارنامه يا حداكثر پانزده روز بعد از آن تاريخ تسليم شود. این بخش ویژهی اتباع غیرایرانی یا شرکتهایی است که پیش از ثبت در ایران، در سایر کشورهای عضو کنوانسیون پاریس برای ثبت طرح صنعتی تقاضا دادهاند؛
براساس مادهی هفتادوچهارم آییننامه، درصورتیكه متقاضی طبق مادهی نهم قانون ثبت اختراعات و طرحهای صنعتی و علائم تجاری مصوب ۱۳۸۶، درخواست حقتقدم كرده باشد، هنگام تقاضای ثبت طرح صنعتی، درخواستش را كه حاكی از اين حق باشد، به مرجع ثبت بايد تسليم کند. اين درخواست بايد مشتمل بر نكات زير باشد:
تاريخ و شمارهی اظهارنامه اصلی؛
طبقهبندی بينالمللی مرتبطبا اظهارنامهی اصلی؛
كشور يا كشورهايی كه اظهارنامهی اصلی در آنجا تسليم شده و ذکر مأخذ آن اگر اظهارنامه منطقهای يا بينالمللی مبنای حقتقدم باشد؛
این مدارک باید به اظهارنامهی ثبت طرح صنعتی ضمیمه شوند..
